Dünya Bankası, Ekim ayında Emtia Piyasaları Görünüm Raporu’nu yayınladı. Raporun verdiği bilgiye göre, emtia fiyatlarının 2026 yılında 6 yılın en düşük seviyesine gerilemesi bekleniyor ve bu durumun fiyatların art arda dördüncü yıl da düşmesi anlamına geldiği vurgulandı.
Rapor, emtia fiyatlarının bu yıl ve gelecek yıl %7 düşeceğini öngörüyor. Zayıf küresel ekonomik büyüme, artan petrol fazlası ve devam eden politika belirsizliğinin bu düşüşte rol oynadığı belirtiliyor.
Enerji fiyatlarının düşmesi küresel enflasyonun azalmasına yardımcı olurken, pirinç ve buğday fiyatlarındaki düşüş bazı gelişmekte olan ülkelerde gıda fiyatlarının daha makul hale gelmesine katkı sağladı, denildi raporda.
Emtia fiyatlarının son düşüşlerine rağmen hala pandemi öncesi seviyelerin üzerinde olduğu belirtilen rapora göre, 2025 ve 2026 yıllarında fiyatların 2019’daki seviyelerinin sırasıyla %23 ve %14 üzerinde kalması bekleniyor. Rapor, bu yıl küresel petrol fazlasının önemli ölçüde arttığını ve gelecek yıl 2020’deki son zirvenin %65 üzerine çıkmasının beklendiğini belirtti.
Elektrikli ve hibrit araçlara olan ilginin artmasıyla birlikte, Çin’de petrol tüketiminin durağanlaşmasıyla küresel petrol talebinin daha yavaş arttığı belirtilen raporda, Brent tipi ham petrolün fiyatının bu yıl varil başına ortalama 68 dolardan 2026’da 60 dolara düşmesinin beklendiği, bu durumun 5 yılın en düşük seviyesi olacağı vurgulandı. Raporun verdiği bilgiye göre, enerji fiyatlarının 2025 yılında %12, 2026 yılında ise %10 düşmesi bekleniyor. Rapor, gıda fiyatlarının da düştüğünü vurgulayarak, 2025’te %6,1, 2026’da ise %0,3’lük bir düşüş öngörüldüğünü belirtti. Raporda belirtilen bilgilere göre, soya fasulyesi fiyatlarının bu yıl düştüğü ancak gelecek iki yılda dengeleyeceği, kahve ve kakao fiyatlarının ise 2026’da arz koşullarının iyileşmesiyle azalacağı ifade edildi. Gübre fiyatlarının yükselişi ve ticaret kısıtlamalarının etkisiyle 2025’te %21 artması ve 2026’da %5 düşmesi bekleniyor. Bu durumun çiftçilerin kar marjlarını azaltması ve gelecekteki mahsul verimine yönelik endişeleri artırması muhtemel. Rapor, kıymetli metallerin bu yıl rekor seviyelere ulaştığına dikkat çekerek, güvenli liman varlıklarına olan talep ve merkez bankalarının alımlarının bu artışı desteklediği belirtildi.
Ekonomik belirsizlik zamanlarında güvenli liman olarak kabul edilen altının fiyatının 2025 yılında %42 artması bekleniyor. Raporunda, gelecek yıl için de %5 artış öngörülerek 2015-2019 ortalamasının neredeyse 2 katına çıkacağı belirtildi. Rapor, gümüş fiyatlarının bu yıl %34 artarak rekor bir yıllık ortalamaya ulaşmasının ve 2026’da %8 artmasının beklendiğini belirtti. Dünya Bankası raporuna göre, küresel büyüme tahmini süresince zayıf kalacak, ticaret gerilimleri ve politika belirsizlikleri devam ederse emtia fiyatlarının beklenenden daha fazla düşebileceği belirtildi.
