BETAM: Konut kiraları reel olarak düştü

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) Sahibindex Satılık Konut Piyasası Görünümü: Ekim 2024 ve “Reel kiralarda düşüş eğilimi” başlıklı rapora göre konut kiralarında düşüş eğilimi izlendi.

Rapora göre, Türkiye genelinde ve üç büyükşehirde Ağustos’tan eylüle cari kira fiyatlarındaki artışın aylık enflasyondan daha düşük olması sonucu enflasyondan arındırılmış (reel) kira fiyatları düştü.

Ülke genelinde ve İstanbul’da Eylül ayı itibarıyla reel fiyatlarla kira ortalaması bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında sırasıyla yüzde 2,8 ve yüzde 2,1 daha düşükken, Ankara’da yüzde 1,3, İzmir’de ise yüzde 4,6 daha yüksek olduğu görüldü.

2023 Eylül ayından beri düşüşte olan cari kira fiyatı yıllık artış oranları Ağustos ayında yükselse de Eylüld’e tekrar düşüşe geçti.

Yıllık artış oranı yüzde 45,2’ye düştü

Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatındaki yıllık artış oranı eylül ayında yüzde 45,2’ye düştü.

Eylül ayında ülke genelinde ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı 185,8 TL olarak izlendi. Yıllık kira artış oranı İstanbul’da yüzde 46,2, Ankara’da yüzde 51,3 ve İzmir’de ise yüzde 56,3 olarak kaydedildi.

Ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatları İstanbul’da 243,8 TL, Ankara’da 177,3 TL, İzmir’de ise 220 TL olarak izlendi.

Kiralık konut talep göstergesi Ağustos ayına oranla yüzde 20,4, geçen yılın eylül ayına kıyasla yüzde 0,8 düşük ölçüldü.

Kiralanan konut sayısı geriledi

Kiralık konut piyasasında bir canlılık göstergesi olarak kullanılan kiralanan konut sayısının kiralık ilan sayısına oranı ülke genelinde ve üç büyükşehirde düştü.

Bu göstergenin detaylarına bakıldığında hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde kiralık ilan sayısının yükseldiği görüldü.

Kiralanan konut sayısı ise ülke genelinde de üç büyük şehirde de düştü. Kiralık konut piyasasında bir diğer canlılık ölçütü olarak kullanılan kiralık konut ilanlarının ne kadar süre yayında kaldıklarını gösteren kapatılan ilan yaşı geçen aya kıyasla ülke genelinde ve üç büyükşehirde uzadı.

Reel fiyatlar İstanbul’da yüzde 19 azaldı

Ağustostan Eylül’e ülke genelindeki ve üç büyükşehirdeki cari konut fiyatı artış oranları enflasyon oranından daha düşük olduğu için hem ülke genelindeki hem de üç büyükşehirdeki reel (enflasyondan arındırılmış) satış fiyatı düştü.

Reel fiyatlardaki yıllık değişim oranı Eylül’de ülke genelinde yüzde 18,6 gerilerken, İstanbul’da yüzde 19,2, Ankara’da yüzde 18,1, İzmir’de ise yüzde 15,3 düştü.

Konut cari fiyatlarındaki artış oranı da düştü

Cari fiyatlarda yıllık artış oranı ağustosa kıyasla ülke genelinde 2,5 puan azalarak yüzde 21,6’ya düştü.

Buna göre Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan metrekare cari fiyatı 30,416 TL oldu. Satılık konut ilan metrekare cari fiyatlarındaki yıllık artış oranları üç büyük şehirde de azalarak İstanbul’da yüzde 20,8, Ankara’da yüzde 22,4 ve İzmir’de yüzde 26,6 oldu. Ortalama satılık konut metrekare fiyatları İstanbul’da 41,667 TL, Ankara’da 23,161 TL ve İzmir’de 35,633 TL’dir.

Konut talebi endeksi Eylül 2024’te Ağustos 2024’e kıyasla yüzde 1,2 arttı. Konut piyasasındaki canlılık göstergesi olarak izlenen satılan konutların satılık ilan sayısına oranı ülke genelinde, İstanbul’da ve İzmir’de artarken Ankara’da azaldı.

Satılan konut sayısı ülke genelinde, Ankara’da ve İzmir’de azalırken İstanbul’da arttı. Satılık ilan sayısı ise hem ülke genelinde hem de üç büyük ilde azaldı.

Konut piyasasında bir diğer canlılık ölçütü olarak kullanılan satılık konut ilanlarının ne kadar süre yayında kaldıklarını gösteren kapatılan ilan yaşı ise geçen aya kıyasla ülke genelinde, İstanbul ve İzmir’de artarken, Ankara’da azaldı.