İnternetten satışta iade masraflarında tüketici lehine erteleme

Ticaret Bakanlığınca hazırlanan “Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, teknoloji çağının getirdiği yeniliklerin, ticaretin yapılış şekilleri ve alışveriş alışkanlıklarında köklü değişikliklere neden olduğu belirtildi.

Açıklamada, e-ticaretin çok sayıda ürün çeşidini zaman ve mekan sınırından bağımsız olarak hızlı, kolay ve daha düşük maliyetle tüketicilere sunabilmesi, satıcılar bakımından ise iş yeri kira maliyetinin olmaması, stok ve finansman maliyetlerinin daha düşük olması gibi faktörlere bağlı olarak e-ticaretin toplam perakende ticaretten aldığı payın her geçen yıl geleneksel ticarete nazaran arttığı ifade edildi.

1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek

e-Ticaret hacminde yaşanan söz konusu artışın, satıcı veya sağlayıcılarla mal veya hizmetlerin kontrol ve muayene edilememesinin yol açtığı belirsizliklerin tüketicileri koruyucu düzenlemeler içeren mesafeli sözleşmelerin öneminin daha da artmasına sebep olduğuna işaret edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

“e-Ticaretin artan hacmi ve önemi, artan e-ithalat ile beraber kalitesiz ve güvensiz ürünlerden kaynaklı ilave belirsizliklerin olması nedenleriyle tüketicilerimizin mağduriyetini engellemek adına düzenlemelerimizi titizlikle devam ettirmekteyiz. Yaşanan bu önemli dönüşüm doğrultusunda, Ticaret Bakanlığı olarak, küresel gelişmeler ve Avrupa Birliği mevzuatındaki güncellemeleri yakından takip ederek iç hukukumuza entegre edilmektedir. Bu doğrultuda, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği hükümlerinde satıcılar ile tüketiciler arasında adil bir dengenin sağlanması ve tüketicilerimizin evrensel standartlarda korunması hedefi ile düzenlemeler yapılmıştır. Bu kapsamda gerçekleştirdiğimiz düzenlemeyle, 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girmesi öngörülen değişikliklerin 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girmesine ilişkin Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmıştır.”

Tüketici mağduriyetlerinin engellenmesi hedefleniyor

Açıklamada, değişiklikle cayma hakkının kullanılabileceği mal ve hizmetlere ilişkin sınırlama ve iade masraflarının sözleşmeyle tüketici tarafından karşılanabileceğine ilişkin hükümlerin ertelenerek, vatandaşların herhangi bir gerekçe göstermek ve cezai şart ödemeksizin cayma haklarını kullanmaya devam etmelerinin sağlandığı bildirildi.

Bakanlığın, düzenlemeyle, sektördeki uyumlaştırma sürecini daha sağlıklı ve etkin işleyebilmesini, ülkedeki vergi dahil yasal temsilciliği bulunmayan ve iş hacmi son dönemlerde hızla artan yurt dışı menşeli e-ithalattaki ücretsiz kargo, iade, fırsat indirimleri gibi cazip tekliflerle genellikle kalitesiz ve güvensiz ürünlere olan talebin suni olarak artırılmasından kaynaklı tüketici mağduriyetlerini engellemeyi hedeflediği ifade edilen açıklamada, şu değerlendirmede bulunuldu:

“Bunun yanında yerli pazar yerleri ve satıcılar bakımından iç piyasanın dengesiz ve kontrol dışı bir e-ticaret pazarına dönüşebilme ihtimali göz önünde bulundurularak, iç piyasanın dengesiz ve kontrol dışı bir elektronik ticaret pazarına dönüşebilme ihtimalinin gözetilmesi, ayrıca iç pazardaki satıcıların haksız rekabete uğrama ihtimali göz önüne alındığında iç piyasamızın korunması amaçlanmaktadır. Tüketicilerimizi ve iç piyasada üretim ve istihdama katkı sağlayarak ekonomik refahımıza katkıda bulunan üreticilerimizi korumak için çalışmalara hız kesmeden devam edilecektir.”